پاسخ دادستان دیوان کیفری بین المللی به انتقادات راجع به غزه

دادستان «دیوان کیفری بین المللی» در پاسخ به انتقادات اخیر نسبت به انفعال دیوان در قبال وضعیت بحرانی غزه، روز جمعه، بیست و نهم آگوست، یادداشتی در روزنامه گادرین منتشر ساخت.

«فاتو بنسودا» در پاسخ به این پرسش که آیا دیوان به دلیل فشارهای سیاسی، از آغاز تحقیقات راجع به وضعیت غزه اجتناب کرده است یا خیر می نویسد: «پاسخ بدون تردید منفی است. به عنوان دادستان دیوان، قویا چنین نظری را رد می کنم...حقیقت ساده آن است که  دادستانی دیوان  به دلیل نداشتن صلاحیت هرگز در موقعیتی نبوده است تا بتواند چنین تحقیقی را آغاز نماید. ما همواره به صورت آشکار و علنی دلایل چنین امری را بیان کرده ایم».

دادستان دیوان با تشریح آیین فعال سازی صلاحیت دیوان می نویسد که دادستان تنها در مواردی می تواند نسبت به جرایم واقع شده در قلمروی سرزمینی یک دولت یا توسط اتباع آن تحقیق نماید که آن دولت به عضویت دیوان درآمده و یا آنکه صلاحیت دیوان را بر حسب اعلامیه موردی پذیرفته باشد؛ «این بدان معناست که جرایم واقع شده در فلسطین از قلمرو و دسترس حقوقی دیوان خارج است».

بنسودا با اشاره به تاریخ رابطه میان فلسطین و دیوان اظهار می دارد پس از تسلیم اعلامیه پذیرش از سوی مقامات فلسطینی در سال ۲۰۰۹ میلادی، دادستانی دیوان پس از سه سال بررسی جامع در آپریل۲۰۱۲ میلادی به این نتیجه رسید که با توجه به وضعیت آن زمان فلسطین به عنوان یک «موجودیت ناظر» در سازمان ملل، فلسطین قادر به پیوستن به اساسنامه رم و همچنین تسلیم اعلامیه پذیرش نمی باشد. 

خانم بنسودا، با اشاره به ارتقای وضعیت فلسطین به یک «دولت ناظر غیر عضو» نزد سازمان ملل در نوامبر ۲۰۱۲ میلادی می افزاید که دادستانی دیوان با بررسی این تغییر وضعیت، به این نتیجه رسید که «در حالیکه این تغییر عطف بماسبق نگشته و اعلامیه نامعتبر سال ۲۰۰۹ میلادی را معتبر نمی سازد، فلسطین اکنون می تواند به اساسنامه رم بپیوندد».

دادستان دیوان در مقاله خود با اشاره به پیوستن دولت فلسطین به برخی از معاهدات بین المللی پس از پذیرش دولت بودن آن توسط سازمان ملل، این رویه را تاییدی بر نظر دادستانی دیوان مبنی بر امکان تصویب اساسنامه رم توسط دولت فلسطین می داند «با این حال، تا امروز، اساسنامه رم یکی از آن معاهداتی که دولت فلسطین بدان پیوسته باشد نبوده است و همچنین بعد از قطعنامه نوامبر ۲۰۱۲، اعلامیه پذیرش جدیدی از سوی فلسطین ارائه نگشته است». دادستان دیوان در ادامه تاکید می کند که «تصمیم در اینباره، تصمیم خود آن هاست و من به عنوان دادستان دیوان نمی توانم این تصمیم را برای آن ها بگیرم».

دادستان دیوان در پایان می نویسند «اینکه آیا دولت ها و یا شورای امنیت سازمان ملل به دیوان صلاحیت اعطا کنند یا خیر تصمیمی است که کاملا مستقل از دیوان می باشد... رویکرد دفتر من در مواجهه با فلسطین متفاوت نخواهد بود، هرزمان که صلاحیت دیوان نسبت به وضعیت آن فعال شود».