سرانجام جامعه جهانی بعد از ۱۶ سال انتظار، در شانزدهم آذرماه شاهد آغاز محاکمه «دومینیک اونگون» خواهد بود. از اواخر دهه ۸۰ میلادی تا به امروز، گروه شبه مذهبی شورشی «یوسف کانی» موسوم به «ارتش مقاومت خدا» در شمال اوگاندا و اخیرا در برخی کشورهای همسایه در مرکز آفریقا موجی از حملات بی رحمانه علیه غیر نظامیان به راه انداخته اند. اکنون برای اولین بار یکی از سران و فرماندهان این گروه در مقام پاسخ گویی در مقابل عدالت قرار گرفته است. وضعیت اوگاندا اولین وضعیتی است که با ارجاع دولت این کشور در سال۲۰۰۳ میلادی به دفتر دادستان دیوان در دستور کار دیوان قرار گرفت. با این حال به دلیل عدم دسترسی به متهمان تحت تعقیب و متواری بودن آن ها و یا مرگ برخی از آن ها در ایام فرار تاکنون هیچ یک از پرونده های تشکیل شده در بستر این وضعیت به فرجام نرسیده اند. دادرسی «اونگون» نقطه عطفی در تاریخ دیوان کیفری بین المللی خواهد بود نه تنها از جهت آنکه پرونده وی بیشترین تعداد اتهامات در یک پرونده را تاکنون دربر داشته است و یا انکه بیشترین تعداد قربانیان در فرایند دادرسی آن مشارکت خواهند کرد یعنی بیش از چهار هزار نفر که برخی از آن ها از سوی نمایندگان حقوقی انتخاب شده از سوی خود قربانیان نمایندگی می شوند. بلکه شاخصه هایی دیگر نیز وضعیت پرونده اونگون را یگانه کرده است.
قرار جلب اونگون در سال ۲۰۰۵ میلادی از ناحیه شعبه پیش-دادرسی دیوان صادر شد به اتهام ارتکابارتکاب جرایم علیه بشریت (قتل به بردگی گرفتن و سایر رفتارهای غیر انسانی) و جرایم جنگی (قتل رفتار وحشیانه حمله علیه مردم غیر نظامی و غارت) بوکه طی حمله به کمپ «لاکودی» که محل استقرار «بی جاشدگان داخلی» بود صورت پذیرفته بودند. ۱۰ سال بعد در سال ۲۰۱۵ میلادی «اونگون» از سوی نیروهای آمریکایی در آفریقای مرکزی تحویل دیوان گردید. متعاقب آن، در دسامبر ۲۰۱۵ میلادی، دادستان دیوان اتهامات پرشمار و تازه تری متوجه «اونگون» نمود تا سیاهه اتهامات وی به ۷۰ اتهام بالغ شود. فزونی یافتن اتهامات از یکسو به دلیل در نظر گرفتن سایر حملات نیروهای تحت فرماندهی «اونگون» به کمپ های محل سکونت «بی جاشدگان داخلی» در کشور اوگاندا و از سوی دیگر به دلیل خط مشی دادستان جدید دیوان، مبنی بر اولویت بخشی بر تعقیب جرایم جنسی و جرایم مبتنی بر جنسیت بود، که موجب افزوده شدن این قسم اتهامات به عداد اتهامات «اونگون» گردید مانند تجاوز جنسی، ازدواج اجباری و به بردگی گرفتن جنسی و همچنین به خدمت گرفتن کودک سربازان. افزودن اتهامات جدید در راستای خط مشی دادستان جدید دیوان است که بر مبنای آن دادستان دیوان نسبت به تعقیب متهمان به صورت «بی انتها» عمل می نماید. بدین معنا که برای تشکیل پرونده منتظر نمی ماند تا تمام اتهامات احراز و اثبات شود و آنگاه از شعبه پیش-دادرسی تقاضای قرار جلب کند. بلکه با حداقل های موجود پرونده سازی کرده و آنگاه با گردآوری ادله مثبته بیشتر بر تعداد اتهامات می افزاید.
شاخصه دیگر پرونده «اونگون» آن است که برای اولین بار یک متهم به اتهام مباشرت مستقیم در ارتکاب جرایم جنسی و جرایم مبتنی بر جنسیت محاکمه خواهد شد. تا پیش از این محاکمه این جرایم بر اساس مدل های مسوولیت کیفری دیگر بود.
ویژگی دیگر پرونده اونگون آن است که وکلای او ابراز داشته اند آن ها قصد دارند بخش قابل توجهی از دفاعیات خود را به دفاع «بزه دیده بزهکار» اختصاص دهند. اونگون که خود متهم به استفاده از کودک سربازان در مخاصمه مسلحانه می باشد خود در زمانی دور بزه دیده این جرم بوده است که از سوی ارتش مقاومت خدا ربوده شده و در مخاصمات مسلحانه به کارگیری شد و در گذر زمان با طی مراتب ترقی به رتبه فرماندهان آن رسید. حال باید به انتظار نشست تا وزن این استدلال و دفاع را در میزان دادرسی دیوان نظاره نشست.
 
   
|
|
ارسال نظر (0) |
ایمیل:
حاصل جمع 6+8
|
کتاب آئین پیش دادرسی دیوان کیفری بین المللی (دفتر نخست: فرایند گزینشگری قضایا)