دادستان دیوان کیفری بینالمللی، آقای احمدکریمخان درخواست خود مبنی بر صدور دستور فوری جهت انجام تحقیقات در وضعیت افغانستان را به شعبه دوم پیشدادرسی ارائه کرد. پیش از این در مارچ سال ۲۰۲۰ میلادی، شعبه تجدیدنظر دیوان کیفری بینالمللی مجوز آغاز تحقیقات در خصوص جنایات ارتکاب یافته در افغانستان از سال ۲۰۰۳ میلادی را به دادستانی داده بود. در همان زمان، دولت وقت افغانستان مطابق ماده ۱۸ اساسنامه رم، از دادستان درخواست کرد که رسیدگی به جنایات ارتکاب یافته در افغانستان را به مقامات این کشور محول کند. متعاقب این درخواست و براساس اصل تکمیلی بودن صلاحیت دیوان، دادستان تحقیقات خود را به تعویق انداخت و درخواست دولت افغانستان را پذیرفت. اما اکنون نظر به تحولات اخیری که در افغانستان اتفاق افتاده است، دفتر دادستان با انجام ارزیابی مجدد درخواست تعویق به این نتیجه رسید که دورنمای روشنی برای تحقیقات موثر و واقعی در خصوص جنایات بین المللی در افغانستان وجود ندارد.
نظر به این شرایط، دادستان دیوان کیفری بینالمللی اعلام داشت که تصمیم دارد تحقیقات دفتر خود را در افغانستان با تمرکز بر جنایاتی که ادعا میشود توسط طالبان ارتکاب یافته است، متمرکز کند چراکه شدت و مستمر بودن جنایات ادعایی طالبان مستلزم تمرکز بیشتری میباشد؛ از جمله این جنایات میتوان اشاره کرد به انجام حملات بر غیرنظامیان، اعدامهای غیرقانونی، آزار و اذیت زنان و دختران، جنایات علیه کودکان. در این راستا، دادستان به محکومیت اخیر شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد حملات 26 آگوست سال 2021 میلادی، در نزدیکی فرودگاه حامد کرزی در کابل اشاره کرد و بیان داشت که شورای امنیت در قطعنامههای متعددی فعالیتهای تروریستی طالبان را تهدیدی جهانی علیه صلح و امنیت بینالللی دانسته است. در نهایت، دادستان با اشاره به روز ۲۲ سپتامبر که روز جهانی صلح میباشد، اعلام داشت که دفتر دادستان با اولویتبخشی به پروندهها و نظر به منابع موجود، در راستای این روز و آتشبس و عدم خشونت تلاش خواهد کرد.